PhD Tane Tane anlatıyor köşemize hoş geldiniz 🙂
İlk başlığımız en büyük ürün gamlarımızdan birini oluşturan Exclusive Cover’lar hakkında. Şu sıralar Facebook gruplarında oldukça fazla (biz bile yetişemiyor, hatta bizim görmediğimiz kapaklar paylaşılıyor) Exclusive kapaklar hakkında soru, istek ve eleştiri var. Görünen o ki Türkiye’de legal olarak bu işi yapan tek koleksiyonluk Çizgi Roman Dükkanı olan bizim dışımızda herkes konuyla ilgili pek çok şey söyledi. Biz de ufak bir iki katkı yapalım dedik.
Yaşamdaki herhangi bir şeyi anlayabilmek için önce onu tanımlamak gerekir. Bir taşın taş olduğunu anlayabilmemiz için, “taş” maddesinin özelliklerini tanımlayarak kendisini “bir taş” olarak sonuçlandırabilmemiz lazım. Biz de bu prensibe uygun olarak bu yazıda Exclusive Cover nedir ne değildir onu tanımlaya çalışalım;
Basitçe; etiket fiyatından çıkan, koleksiyoncular ve okuyucular için önemli olduğu düşünülen çizgi romanlar için dünya genelindeki pek çok çizgi roman mağazası ve çizer kendi imzalarının da bu önemli olay içerisinde olmasını istemekte. DC ve Marvel gibi büyük çizgi roman üreticileri de, hem ürün satışı yaptıkları hem de kendilerini hayatta tutan çizerlere kendi kapaklarını çizme lüksünü tanıyor. Böylece yüzbinler ya da milyon adet basılan kapakların yanı sıra koleksiyoncular için limitli sayıda basılan çizgi roman dükkanlarına ve çizerlere özgü yepyeni ürünler ortaya çıkmış oluyor.
2- Eğer çizgi roman okumaya ve koleksiyonuna yeni başladıysanız, Exclusive Kapak işinin oldukça yeni olduğunu düşünebilirsiniz, aslında bir bakıma haklsınız. Ancak Exclusive kapaklar uzun süredir etrafta. Son 3-4 senedir isimlerine exclusive denmeye başladı. Sıkı takipçiler iyi bilecektir ki, özellikle Marvel Comics “milestone” dediğimiz sayılara ( 1, 50, 100, 250, 999) Ratio (Oranlı) kapak adını verdiğimiz pek çok kapak çıkarmakta, ya da özel konular seçerek ( Woman of Marvel) normal basımından daha az sayıda basılan seçenekler sunmakta.
Gelelim bu işin tarihine ve nedenine; özellikle 1990’larda çizgi roman sektörünün inanılmaz bir atılım göstermesini takiben, regular kapak dediğimiz kapaklar milyonlarca basılmaya başlandı ve sınırlı çevre tarafından takdir edilen çizgi roman sektörü ana akım medya ürünlerinden birisi haline geldi.
Buna karşılık koleksiyonculuğun doğasında olan “nadirlik” hissiyatı kaybolmaya ve çizgi roman koleksiyonerlerinin tatmin düzeyleri aşağı inmeye başladı. Bu bağlamda ilk olarak “polybag” dediğimiz poşetli içinden çıkan kapağı göremediğiniz ürünler piyasaya sürüldü. Takibinde 3D Coverlar ortaya çıktı. Variant kapakların sayısı çoğaldı. Bilenler vardır belki ama şöyle bir bilgi verelim; 2000’lerde Batman #619 ki Hush Seti’nin son sayısıdır; 5 farklı kapak seçeneğiyle piyasadaydı. Günümüzde pek çok exclusive cover Title = Normal kapak ismi ve diğer tüm regular kapak özellikleri mevcut olacak şekilde, Black and White – Siyah Beyaz, Virgin – Çizerin çizimi dışında herhangi bir eklenti olmadan, orijinal çizimin çoğaltılmış hali olarak piyasaya sürülen ve Wraparound- Arka kapağı da çizime dahil edecek şekilde piyasaya sürülmektedir.
3 – Yatırım mıdır? Açıkçası evet! Türkiye’de özellikle kendi parasını kazanmaya başlamamış genç grubun bir şeylerin “para” için yapıldığı konusunda eleştirisi var. Dünyadaki işletmeler ikiye ayrılı “kar amacı güdenler” ve “kar amacı gütmeyenler”. Kar amacı güdenler; Coca-Cola, Bosch, mahallenizdeki Bakkal Ahmet Amca’yken, kar amacı gütmeyen kurumlar : Çağdaş Yaşamı Destekleme, UNICEF gibi kurumlardır. Çizgi Roman mağazaları, yayıncılar ve dağıtıcıları kar amacı güden kurumlardır. Bu yüzden de ister regular ister exclusive isterse düz variant bassınlar amaçları süper-kahramanların maceralarını SATMAKTIR. Bu bağlamda; çizgi roman koleksiyonerleri de normalden daha fazla para ödedikleri kapakların değerlendiğini ve “NADİR” klasmanına düştüğünü görmekler isterler. Biz PhD Collectibles olarak sadece “koleksiyonluk” olacağına inandığımız çizgi romanları seçerek, eğer aramızda yatırımcı varsa onların da satın alma davranışlarını tatmin etmeyi amaçlamaktayız.
Exclusive Cover Ne Değildir?
1- Daha GÜZEL cover değildir. Eğer koleksiyonunuza exclusive cover üzerinden şekil vermek istiyorsanız; unutmamanız gereken şey kapakların daha güzel değil daha NADİR olduğudur. Güzelliğin subjektif bir kavram olduğu göz önüne alınırsa herkese göre farklılık gösterecek bu durum üzerinden exclusive kapakları tartışmak biraz temelsiz bir tartışma doğuruyor. Çizer için kapağın sıfatı önemli değildir, en iyi işini yapması beklenir. Pek çok exclusive kapağın regular kapaklardan daha göz alıcı olduğunu kabul edebiliriz ama dediğimiz gibi universal olan çok gerçek bu kapakların daha NADİR olduğudur. Bir exclusive kapak basıldığında tabii ki onun daha çekici olmasını bekliyoruz, ama unutmayın ki bize güzel bir şey Japonya’daki birine güzel gelmeyebilir.
2- Çok Fazla Exclusive Cover Var. Neden olmasın? Seçenek olması demek sizin seçtiğiniz exclusive kapağın değerini ya da size vermiş olduğu manevi hissi azaltmayacak. Çünkü bu kapaklar birbirleri ile rakip değil. Kendi limitleriyle ve nadirlik oranlarıyla rakipler. Örnek vermek gerekirse The Amazing Spiderman #800 için yapılan Mike Mayhew Cover sadece 300 adet basılan ve direk gradelenen bir şekilde satışa sunuldu. Modern çizgi roman tarihinin en değerli kapakları listesine girmesi oldukça muhtemel. Ama aynı zamanda yaklaşık 50 adet farklı kapak seçeneği Marvel tarafından piyasaya sürüldü. Bu Mayhew Cover’ın nadirliğinden ya da değerinden bir şey götürmedi.
Benzer süper güçlere sahip milyonlarca karakter olması sizin Superman ya da Iron Man sevginizi etkilemiyorsa, aynı mantığı burada da çalıştırmanız gerekir. Tıpkı İtalyanların bir makarnayı 250 farklı şekilde kesip 350 farklı sosla servis edebilmesi gibi.
3- Almak zorunda olduğumuz bir şey. Hayır, kimse çizgi roman koleksiyoneri olmak için Exclusive kapak, CGC ya da İlk Görünüm almak zorunda değil. Daha iyi bir koleksiyoner, daha güçlü bir koleksiyona sahip olmak istiyorsanız bu dediğimiz çizgi romanlara yönelebilirsiniz. Başlı başına çizgi roman ya da figür almak zorunda olduğumuz bir şey değil. Bizi gündelik yaşamdan kaçırdığı için, duvarlarımızı daha güzel gösterdiği için, kendimizi Gotham’ın arka sokaklarında kaybetmeyi sevdiğimiz için çizgi roman satın alıyoruz. Ekmek ya da su değil. Türkiye’den başka bir yerde “yahu ne çok exclusive cover var”, “bu figüre bu para verilir mi” ya da “her gün yeni bir karakter çıkıyor” gibi bir tartışma yapılmıyor. Biz de yapmayalım, çünkü aldığımız ve sevdiğimiz şey kendi entelektüel sermayemizi kuvvetlendiren bir şey.
Umarız PhD tane tane anlatabilmiştir.
Herkese Sevgiler, Güçlü koleksiyonlar.
M.
Muhteşem bir yazı olmuş