Herkese iyi yıllar! Yaşı en az 20 olanlar biliyorlar ki, sosyal medya ve Youtube gibi mecraların teknolojik gelişiminin hayatlarımıza izdüşümü, sürekli listeler okumak ve izlemek oldu. Yani, bir reklam ajansında gününe başlayan yeni mezun bir çalışanı hayal edelim. İşe geliyor ve işe başlamadan önce bilimum alışveriş sitesi ve bir kaç liste okuyarak güne başlıyor. Ben akademi de az çok aynı şeyi görüyorum aramızda kalsın 🙂 

Biz de PhD olarak, Türkiye’deki en iyi çizgi roman koleksiyoncularına ve içlerinde çizgi romanı koleksiyon ürünü dışında edebi bir değere sahibi olarak değerlendiren mükemmel bir segmente sahip olduğumuzdan kendimizi aşırı şanslı hissediyoruz. Hal böyleyken, hem kendi koleksiyoncularımıza bir 10 yıllık yol haritası hem de günümüz dünyasının bir gerekliliği olan “EN İYİLER” listelerine katkımız olsun dedik. Bu yazının bir versiyonu da bir terslik olmazsa Türkiye’nin en büyük oyun ve alternatif kültür dergisi olan LEVEL’ın Şubat sayısında da yer alacak. Herkese keyifli okumalar. 

15 – Batman Elmer Fudd One Shot Special / Tom King & Mitch Gerards

Bu listeyi hazırlamadan konuşurken tek bir sayıyı ekleyelim mi, eklemeyelim mi biraz tartıştık. Ama torpili hak eden bir çizgi roman varsa kesinlikle Batman Elmer Fudd. Pek çok kişi Looney Tunes karakterlerinin DC Crossoverlarından çizgi roman tarihinde yazılmış en monolog, hasarlı ve acı detektiflik, intikam ve aşk hikayelerinden birinin çıkacağını beklemiyordu. Tom King’in pek çok işi gibi, Elmer Fudd karakterinin de ayakkabılarını giyip kendini onun yerine koyması herkesin kendini bulabileceği bir çizgi roman çıkardı ortaya! JBC yayıncılık tarafından Türkçe’ye kazandırılan bu çizgi romanı da ben çevirdiğim için buraya eklememek olmazdı! Yine de Batman Elmer Fudd’ın bizle gönül bağı olmasaydı da bu listeye girerdi! 

14 – Immortal Hulk / Al Ewing Run

Birileri bana geçen sene Marvel’ın en iyi ve en çok satan serisi Immortal Hulk olacak, hatta Batman satış grafiğine yaklaşacak dese, sevdiğim biri olduğunu varsayarak sanrılarının geçmesi için tanıdık psikolog falan önerirdim herhalde. Al Ewing, tıpkı Hickman’ın X-Men’de yaptığı gibi bitik bir karakteri aldı, diriltti ve Hulk sevip sevmemenizden bağımsız olarak Bruce Banner’la empati kurabildiğiniz tüyler ürpertici bir korku çizgi romanı yarattı. Başta yazar Al Ewing olmak üzere karakterin temel taşlarının değiştirilmesine izin veren Marvel editörleri, mükemmel kapaklarıyla Alex Ross’u ve exclusive pazarında harika kapaklar çıkaran Inhyuk Lee’yi kutluyoruz. Başlı başına bir koleksiyon materyali çıkardılar bize!

13 – BATMAN NEW 52 / SCOTT SNYDER & GREG CAPULLO RUN

2011 yılında DC büyük bir değişime giderek tüm başlıklarını sıfırlayacağını ve 52 sayı devam edecek New 52’yu açıkladığında, DC’nin amiral gemisi olarak de facto gözüken ama reel görüntüde de Superman’in tahtını sallamaya başlamış Batman’in başına, genç ve ümit vaadeden Scott Snyder’i getirdi. Hali hazırda Black Mirror gibi bir efsane ortaya çıkarmış (bunu da Bruce Wayne’siz yapmış Snyder, belki de 2000’lerin en iyi panel çizerlerinden, nefes kesici bir yaratcılığa sahip Capullo’yla birlikte hiç tahmin edemediğimiz bir Batman eseri ortaya çıkardılar. Court of Owls’u kim unutabilir ki? Kesinlikle bu listeye girmeyi hak etti, Zero Year sonrası basitleşmesi ve hantallaşması olmasa belki daha üst sıralara bile yerleşebilirdi 🙂

12 – Giant Days 

Boom Studios ne Marvel ne de DC kadar ünlü. Hatta Image Comics kadar bile ünlü değil. Ancak seviyesi bir tık üstte diyebileceğimiz pek çok çizgi romanın da yayıncısı onlar. Giant Days 2016’ya damgasını vurup, 2 Eisner ödülü kazandığında ilgimi çekmişti. Öncesinde okuduğumu söyleyemem. Esther De Groot, Susan Ptolemy ve Daisy Wooton’ın sizi hem güldürecek hem de kendi içinizde yaşadığınız karakter değişikliklerine dokunacak Giant Days, pazar sabahı kahvesiyle çok iyi giden çizgi romanlardan. Farklı janrdaki bu çizgi romana şans vermeyi unutmayın, çizimlerine bayılacaksınız! 

11-  Hawkeye / Matt Fraction Run

Tıpkı Immortal Hulk gibi Hawkeye’da 10 yılın en iyi çizgi romanları arasına ancak Avengers çizgi romanlarında endüstrinin en iyi isimlerinin mükemmel bir karakter ve rol bölümü yapmasıyla girebilirdi…Taa ki Matt Fraction’a kadar. Clint Barton ve Kate Bishop arasındaki zekice tasarlanmış diyaloglar, Lucky the Pizza Dog ve David Aja’nın tek kelimeyle büyüleyici çizimleri, süper kahraman janrının içinde olup, bir süper kahraman olmayan Hawkeye’i sempatik, etkileyici ve Marvel’ın en kendine has karakterlerinden biri olarak dizayn edip, okuyucuya da bunu hissettiriyor. Tamam anlıyorum hepimiz süper kahramanları seviyoruz, ama süper kahramanların çobanlarından biri olan Hawkeye’da bir şans verelim. Pişman olmayacaksınız!  

10 – Irredeemable / Mark Waid

Pek çoğunuz Paralel Evren çizgi roman dükkanın sahiplerinden Burç Üner’i tanırsınız. Bana kendisinin önerdiği bir çizgi roman olan Irredeemable kelime anlamı olarak yaklaşık olarak “ıslah edilemez” ya da günahının affedilemeyeceği anlamına gelir. Batman’in Superman kafayı sıyırırsa ne yaparız? Paranoyalarından ortaya çıkan Mark Waid eseri, 2009-2012 yılları arasında bu soruya o kadar güzel cevap veriyor ki, cevabını merak edenlerin mutlaka okuması lazım. Uzun soluklu ve tek bi ana konu işleyen çizgi romanlar genelde insanı bir yerden sonra yorar ve sıkar, ancak bu konu Irredeemable’da çok az! Boom Studios’da olmanın verdiği şansı da sayarsak Mark Waid, özgürce bize Plutonian adında kafayı sıyırmış bir Superman sunuyor! Yan karakterlerin de oldukça etkileyici olduğunu söylemem gerekir! 

9 – Daytripper / Fabio Moon & Gabriel Ba

Hob Gadling’i tanır mısınız bilmem. İyi çizgi roman okuyucuları kimden bahsettiğimi anlayacaktır tabii ki, bilmeyenler için de küçük bir trivia olsun. Soluk benizli, geceyi üzerine giyinmiş bir adama şuna benzer bir şey der her 100 yılda bir görüşmeleri başlamadan önce Gadling; “insanlar ölüyor çünkü herkes ölmeye tamah etmiş. Ben etmiyorum”. Umbrella Academy ile ana akım medyanın tam göbeğine düşen Brezilyalı çizgi romanın “splash bros”‘ları Fabio Moon ve Gabriel Ba, ölümü öyle güzel işlediler ki, bu çizgi roman bize nefes almak ne kadar normalse aslında ölümün de hayatın içinde olduğu ve nereden bakarsanız bakın yepyeni bir yolculuk olduğunu anlattı. Günlük rutinin içerisinden büyüleyici hikayeler yaratmak bana kalırsa bir yazarın en büyük başarısıdır. Daytripper iki kardeşin elinden çıkmış, çizimleriyle, konusuyla sizi bitirdiğinizde bambaşka bir insan yapabilir, dikkatlı okuyun!

8- Ms. Marvel / Amanat, Wilson ve Alphona

İşte siz bu 10 yılda adını çokça duyacağınız bir karakter. Kamala Khan! Politik doğruculuk ekseninde ortaya çıktığı gün gibi aşikar olan, Amerikan Rüyasının en yumuşak karınlarından  Müslüman dünyasına göz kırpan Ms.Marvel, açıklandığındaki eleştirileri anlamsız hale getirecek kadar doğru, ilerici ve güzel bir okuma sundu belirli bir süre. Ms. Marvel’ı bu listeye sokan şey, Müslüman bir kadın karakteri Ms.Marvel yaparak her şeyi sarsması değil, bunu doğru ve iyi bir şekilde yapması! Sana Amanat, Willow Wilson ve Adrian Alphona’a çok çok büyük bir sorumluluk ve baskının altından, sanki yataklarından kalkmış gibi kalktıkları için koskoca bir alkış! 

7 – March 

Bu çizgi romanı listeye eklemeliyim, eklememeli miyim çok gelip gittim. Çünkü Türkiye’de pek bilindiğini ya da okunduğunu sanmıyorum. Andrew Aydın, John Lewis ve Nate Powell’ın elinden çıkmış 2013 yapımı çizgi roman, Alabama’da genç bir çocukken Martin Luther King’le tanışan John Lewis’in hayatını anlatıyor. Barack Obama’nın 2009’da Amerikan başkanı seçilmesiyle, 1960’lar Nashville’i arasında mekik dokuyan çizgi roman, insan hakları ve hukuk konularını korkusuzca işliyor ve size Holywood’da gösterdiklerinden başka bir Amerika sunuyor! Herkese hitap etmeyeceğini söyleyerek, meraklısının ise mutlaka koleksiyonuna katması gereken bir eser! 

6-  Thor God of Thunder / God Butcher  – Jason Aaron & Esad Ribic

Bir PhD listesinde bu arcın olmaması kaçınılmazdı. Jason Aaron’ın Esad Ribic’le birlikte bana kalırsa Tanrı nedir, her şeye müktedir mi yoksa affedici midir sorularına bir çizgi romanda en iyi yanıtı veren God of Thunder, bitene kadar beni kan, gözyaşı, uzay köpekbalıkları, bolca çekiç ve felsefi düşüncelerle başbaşa bırakmıştı. Bittiğinde “ya keşke biraz daha olsaydı” dediğiniz herhangi bir şey gibi Thor God of Thunder. Bitsin istemeyecek, bittiğinde de tadı o kadar güzel damağınızda kalacak ki, belki de metroda anlık göz göze geldiğiniz ve birbirinize gülümsediğiniz o güzel kızı unutamadığınız gibi unutamayacaksınız! 

5-  Rat Queens Volume One / Wiebe & Upchurch

Warcraft tadında çizimler, Lord of the Rings settinginde geçen bir macera, bolca ejderha, büyü, garip garebet yaratıkları, birbirinden eğlenceli karakterler, kalpleri eriten diyaloglar, asla sıkılamayacağınız bir iş Rat Queens! Bu listeyi hazırlarken ben de inanılmaz Spider-Man sayılarından bahsetmek isterdim, ama genel olarak bir çizgi romanın paranızın karşılığını söz verdiği şekilde vermesini bekliyorsanız, Rat Queen hayatımda okuduğum verdiği sözü en iyi tutan çizgi roman! 

4 – Sex Criminals / Matt Fraction & Chip Zdarsky 

Kalabalıklar arasında yalnız mısınız? Modern dünyanın dertleri sizi yordu mu? Vücudunuz ve kararlarınız sürekli sanırsanız yanlış seçenekler mi tercih ediyor? Hayatı anlamlandırmak çok mu garip? Fraction ve Zdarsky tam ortasına seksi koydukları baş yapıtlarıyla bu soruların hepsine garip cevaplar veriyolar. Tıpkı Daytripper gibi okuduktan sonra ilişkilerinize başka bakabilirsiniz. Sadece bunu başarması bile kesinlikle ilk 5’e getirir Sex Criminals’ı! PG +18 olduğunu da söyleyelim 🙂

3 – My Favorite Thing is Monsters / Emil Ferris

Açıkçası bu çizgi romanları listelerken sıralarının pek bir şey ifade ettiğini düşünmemiştim. Ama ilk 3’e geldiğimde zorlandım. Emil Ferris’in bana göre ve pek çok başka çizgi roman otoritesine göre Will Eisner’dan beri Graphic Novel terimini bu kadar iyi kullanan ve çizim tarzıyla bambaşka bir doğrultuya evirdiği My Favorite Thing is Monsters o 3’ün içinde olmayı sonuna kadar hakkediyor. Canavarlar, Nazi Almanyası, 60’lar New York görünümü, bakış açınızda ve sanatı takdir edişiniz de yepyeni bir sayfa açacak çizimleriyle, My Favorite Thing is Monsters alıp bir çırpıda okuyabileceğiniz bir çizgi roman değil. Bitirmeniz belki aylar belki yıllar sürecek ama bittiğinde o ilk sayfalardan aklınızda kalan müthiş çizimlere ve diyaloglara geri döneceksiniz. Karen Reyes’in aile hayatı şok edici olaylar ve şok edici bir finalle sona ererken, siz Emil Ferris’in bir sonraki çizgi romanını bekleyeceksiniz. 

2-  Mister Miracle / Tom King & Mitch Gerards

Çok uğraştım bu listedeki 15 çizgi romanın 7 sinin falan Tom King olmaması için. Batman’le pek çoğumuzu hayal kırıklığına uğratsa da, Tom King herhalde bu konuda hakkı olan tek isim. Sheriff of Babylon ile başlayan – ki o da bu listede olabilirdi – eski CIA ajanın yazarlık macerası bence Mister Miracle’da zirve yaptı. Albümlerin nasıl B SIDEları varsa, süper kahramanların da B seviyesi var. Mister Miracle, Kirby’nin kutunun dışındaki karakterlerinden biri olmasına rağmen DC tarafından hep “cameo” gibi görünüyordu. Tom King en iyi yaptığı işi yaptı ve atıl bir karakteri aldı, diriltti, üstüne kozmik bir aile draması yarattı ve Tanrılarla bebekleri mantıklı bir şekilde tek bir panele sıkıştırdı. Aldığı tüm ödülleri hakeden Mister Miracle, Mitch Gerards’ın da sanatıyla son 10 yılın en iyi çizgi romanlardan biri! Hem de açık ara! 

1- SAGA / Brian K. Vaughan & Fiona Staples 

SAGA için çok da söylenecek bir şey yok. 1938’de olsa Action Comics #1 1980’de olsa Dark Knight Returns, 2000lerin başında olsa Walking Dead olurdu. En az 50 sayı mükemmel devam etti. Aksiyonunu, eğlencesini ve o kozmik dertleri hiç kaybetmedi. Robotlarla empati kurmak insanoğlu için zordur, ya da karbon-oksijen temelli olmayan varlıklara sempati duymak belki de. Fiona Staples su gibi akan gerçekten su gibi akan çizimleriyle bunu bize yaşatırken, Brian K. Vaughan Star Wars benzeri bir evrende aile ve çoğulculuk üstüne söyleyeceklerini hiç çekinmeden söylüyor. Her sayısında farklı bir karakterde kendinizi ya da hayatınızdaki birini göreceğiniz SAGA, modern toplumun ve modern dünyanın size sunabileceği her şeyi anlatıyor. Özetle şunu söyleyebilirim, SAGA son 10 yılın değil tüm çizgi roman tarihinin en iyi işlerinden biri olacak çünkü SAGA size çizgi romanın bir ortam (medium) olarak gücünü kanıtlıyor.  Her karakterinin fenomen olduğu SAGA’yı mutlaka edinin.